Sahte fatura düzenleme, genellikle vergi kaçırmak, vergi yükünü azaltmak veya devleti zarara uğratmak amacıyla gerçek olmayan veya gerçekleşmemiş işlemleri gösteren faturaların düzenlenmesi işlemidir. Bu işlem genellikle yasal olmayan ve dolandırıcı bir faaliyet olarak kabul edilir. Sahte fatura düzenlemek yasalarla yasaklanmış bir eylemdir ve çeşitli hukuki sonuçları olabilir. Vergi kaçakçılığı, dolandırıcılık ve mali suçlar kapsamında değerlendirilebilir. Bu nedenle, bu tür faaliyetlere girişmek yüksek risk taşır ve ciddi yasal yaptırımlarla karşı karşıya kalınabilir.
Sahte Fatura Düzenlemenin Genel Amaçları Nelerdir?
Vergi Kaçırma: Fatura üzerinde yanıltıcı bilgilerle vergi yükünden kaçınma.
Gelir ve Gider Beyanında Sahtekarlık: Gelir ve gider beyannamesinde yanıltıcı bilgilerle beyanlarda bulunma.
Yasal Zorunlulukları Aşma: Kanunen yapılması gereken bildirim veya belge düzenlemelerinden kaçınma.
Muhasebe Kayıtlarını Sahtekarlık: Şirket veya bireyin finansal durumunu yanıltıcı muhasebe kayıtları ile gösterme.
Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge ve Kısmen Sahte Belge Ayrımı Nedir?
Vergiyi etkileyen işlemlerin doğasını değiştirerek veya miktarını gerçeğin altında veya üstünde göstererek bazı gelirlerin gizlenmesi veya giderlerin aşırı gösterilmesi yoluyla vergi matrahının azaltılması, bu şekilde az vergi ödemeyi amaçlayan vergi mükellefleri tarafından sıkça uygulanan bir eylemdir. Bu eylem, yanıltıcı belge düzenlemeyi ve kullanmayı içermektedir. Örneğin; 100 adet satılan gömleğin 40 adet, 500 Liradan satılan bir malın 100 Liradan satılmış olarak gösterilmesi gibi. Bu şekilde düzenlenen belgeye “muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge” denir.,
Kısmen sahte belgede ise gerçek ve gerçek olmayan durumlar bir arada yer almakla birlikte sahte olan kısım hiçbir şekilde hukuki ilişkiye dayanmamaktadır. Vergisel boyutu ile sahteciliğin amacı, düzenleyen için komisyon almak suretiyle haksız kazanç sağlamak ya da vergiyi doğuran faaliyeti vergi dairesinden saklayarak vergi ödememek, böylece vergiyi az ödemek ya da hiç ödememek yahut hakkı olmayan vergi iadesi veya indiriminden yararlanmaktır
Sahte Fatura Kullanma Suçunda Etkin Pişmanlıktan Yararlanılabilir mi?
Sahte fatura düzenleme veya kullanımı nedeniyle oluşan vergi kaybının belirlenmesi sonrasında, bu duruma bağlı olarak hesaplanan vergi miktarı, ilave gecikme faizi ve cezalar tamamen ödendiği takdirde, aynı zamanda bu tutarlara uygulanan gecikme zammının yarısı da ödenir. Soruşturma sürecinde bu ödemeler yapılırsa, uygulanacak ceza oranı yarı yarıya azaltılır. Eğer bu ödemeler dava süreci devam ederken ve karar verilene kadar yapılırsa, ceza üçte bir oranında indirilir. Bu ceza indirimlerinden istifade edebilmek için, vergi mükelleflerinin vergi mahkemelerinde dava açmamaları, eğer açmışlarsa davadan vazgeçmeleri, yasal süreçlere başvurmamaları veya başvurmuşlarsa bu süreçlerden çekilmeleri gerekmektedir.
Kullanılan Sahte Faturaların Katma Değer Vergisi Yönünden İncelenmesi
Ülke içinde elde edilen veya dışarıdan getirilen mal ve hizmetlere ilişkin katma değer vergisinin, belgeler ve benzeri kayıtlarla belgelenmiş olması ve bu belgelerin yasal kayıtlara işlenmiş olması durumunda indirim yapılabilir. Katma değer vergisi indirimine hak kazanabilmek için öncelikle indirimin yasal olarak belgelendirilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla mal veya hizmet teslimi içermeyen (sahte) belgelerde gösterilen katma değer vergisinin indirim konusu yapılması mümkün değildir. Çünkü bu durumda faturayı düzenleyen kişi veya kurum tarafından hazineye ödenmesi gereken bir vergi bulunmamaktadır. Bu nedenle, katma değer vergisinin indirim mekanizması gereği, bir tarafça ödenmeyen veya hazineye borçlanılmayan verginin diğer tarafça indirilmesi mümkün olmayacaktır.
Bilerek veya Bilmeyerek Sahte Fatura Kullanma Fiilinin Tespitinde Kullanılan Ölçütler Nelerdir?
Mal Hareketleri: Sahte fatura konusu malların depolanması, ambara alınıp çıkarılması ve nakliyesinin belgelenmemesi durumu, teknik gerekliliklere uymayan ve olağan dışı bir durumdur. Bu durum, mal hareketlerinin izlenememesi ve belgelenememesi anlamına gelir.
Para Hareketleri: Yüksek tutardaki mal ve/veya hizmet alımları ile ilgili ödemelerin nakit olarak yapılmış olması, düzenlenen faturanın gerçeğe aykırı olduğunun ciddi bir göstergesidir.
Sahte Belge Düzenleyicisinin Mükellefiyet Kaydının Terkin Edilip Edilmediği: Sahte belge düzenlemekten kaynaklanan incelemeler sonucunda hazırlanan bazı raporlarda, mükellefin gerçek bir iş faaliyetinin olmadığı ve sahte fatura ticareti yapmak amacıyla vergi mükellefiyeti kaydı oluşturduğu ifade edilmektedir. Bu durumda vergi dairesi tarafından mükellefiyetin otomatik olarak iptal edilmesi gerektiği belirtilmektedir. Dolayısıyla, vergi uzmanlık raporlarında bu konuların ve vergi dairesi tarafından yapılan iptal işlemlerinin detaylı bir şekilde ele alınması gerekmektedir.
Kaydi Envanter ve Randıman Hesaplamaları: Mükelleflerin miktar olarak alımlarının yüksek olmasına rağmen, satışlarının düşük olması ve aradaki fark kadar malı saklayacak bir depoya sahip olmaması hali iktisadi icaplara uygun değildir.
Comments