Kentsel dönüşüme yönelik düzenlemeler içeren "Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.
Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi," 8 Kasım 2023 tarihinde TBMM Genel Kurulu tarafından onaylanmıştır.
6 Şubat 2023'teki Kahramanmaraş merkezli depremler sonucunda genel hayata etkili afet bölgesi ilan edilen yerlerde, depremlerin ve bunları takip eden depremlerin neden olduğu hasarlarla ilgili hak sahipliğine ilişkin işlemler hariç olmak üzere hasar tespit raporlarına dayalı olarak tesis edilen idari işlemlere karşı açılan iptal davalarında yeni prosedürler getirilmiştir. Bu düzenleme, yargı süreçlerinin hızlandırılmasını hedeflemektedir. Kanun teklifini sizler için özetledik.
Buna göre, açılan iptal davalarında şu usuller uygulanacaktır:
İlk inceleme 10 gün içinde yapılacak ve dava dilekçesi ile ekler tebliğ edilecektir.
Savunma verme süresi dava dilekçesinin tebliğinden itibaren 15 gün olacaktır; bu süre en fazla bir defa 10 gün uzatılabilir.
Dosya, savunmanın verilmesi veya savunma süresinin dolmasıyla tamamlanmış sayılacaktır.
Yürütmenin durdurulması taleplerine itiraz edilemeyecektir.
Keşif ve bilirkişi incelemesi gereken durumlarda, 15 gün içinde keşif yapılacaktır. Keşif ve bilirkişi incelemesi, ilk inceleme sonrasında da yapılabilir. Bilirkişi raporları 15 gün içinde mahkemeye sunulacaktır. Bu raporlara ve bilirkişi raporlarına karşı itiraz 7 gün içinde yapılabilir.
Duruşma talebi tarafların isteğine ve mahkemenin kararına bağlı olacaktır. Duruşma günleri en az 15 gün öncesinden taraflara gönderilecektir.
Bu davalardan kaynaklı nihai kararların 15 gün içinde verilmesi gerekecektir. Verilen kararlara itiraz, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde istinaf yoluyla yapılabilecektir. İstinaf dilekçeleri 10 gün içinde incelenecek ve tebliğ edilecektir. İstinaf dilekçelerine karşı cevap süresi 15 gün olacaktır. İstinaf talepleri en fazla 2 ay içinde sonuçlandırılacaktır.
Tam yargı davaları ve bu madde kapsamındaki iptal davaları bir arada görülemez. Bu madde yürürlüğe girdikten önce açılan iptal ve tam yargı davaları ayrılacak ve her iki dava da ayrı ayrı ilerleyecektir. Bu madde, yürürlüğe girdiği tarihten önce açılan davalar için de uygulanacaktır
Ayrıca, rezerv yapı alanları yeniden tanımlanmış, riskli yapı tespiti usulleri değiştirilmiş ve riskli yapıların kolluk kuvveti marifetiyle tahliyesi kolaylaştırılmıştır:
Dış finansman imkanları Kentsel Dönüşüm Başkanlığı'na yönlendirilmiş ve bu kaynakların kredi anlaşmasında belirtilen amaçlar doğrultusunda kullanılması sağlanmıştır.
Kentsel Dönüşüm Başkanlığı, özel bütçeli bir idare olarak yeniden yapılandırılmış ve Dünya Bankası tarafından finanse edilen kredilerin bu başkanlığa tahsisli olarak kullanılması düzenlenmiştir.
Rezerv yapı alanı tanımında değişiklik yapılmış ve "yeni yerleşim alanı olarak" ibaresi metinden çıkarılmıştır. Böylece, yerleşim yerlerindeki parsellerin de rezerv yapı alanı olarak belirlenebilmesi amaçlanmaktadır.
Riskli yapı tespiti, Kentsel Dönüşüm Başkanlığı veya idare tarafından resen yapılabilir hale getirilmiştir. Ayrıca, gerekli izin alınarak kapalı kapılar veya alanların açtırılması suretiyle riskli yapı tespiti yapılabilmesi imkanı sağlanmıştır.
Riskli yapı tespitine ilişkin bilgiler, tutanak şeklinde riskli yapıya asılacak, maliklere e-Devlet Kapısı üzerinden bildirim yapılacak ve 15 gün süreyle ilan edilecek. Bu ilanın son günü yapılan tebligat hak sahiplerine iletilmiş sayılacak.
Taşınmazların rezerv yapı alanı olarak belirlenmesi talebi için, mülkiyetin yüzde 30'unun devredilmesi veya aynı miktarın dönüşüm projeleri özel hesabına kaydedilmesi gerekmektedir.
İmar ve yapılaşma haklarının kısıtlanması ve hizmetlerin durdurulması gibi konular, Kentsel Dönüşüm Başkanlığı tarafından kontrol edilecek.
"Yarısı bizden" kampanyası kapsamında yapım için mali yardım yapılabilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır.
Riskli yapıların yıktırılmasıyla ilgili görev ve yetkiler de Kentsel Dönüşüm Başkanlığı'na verilmiştir. Yıkım için maliklere en fazla 90 günlük süre verilecektir.
Tahliye işlemi, mülki idare amiri tarafından yazılı izin verildiği takdirde gerçekleştirilecektir.
Riskli yapı tespiti, tahliye ve yıkım masrafları, ilgili maliklerden tahsil edilecektir.
Tahliye ve yıkım işlemleri için ayni ve şahsi hak sahiplerine tebligat yapılacak, tutanak yapıya asılacak ve ilgili muhtarlıkta 15 gün süreyle ilan edilecektir. Tahliye ve yıkım işlemi, muhtarlıkta yapılan ilanın son günü ayni ve şahsi hak sahiplerine tebliğ edilmiş sayılacaktır.
Kanunun uygulanmasıyla ilgili daha fazla ayrıntının Resmi Gazete'de yer alması beklenmektedir. Herhangi bir sorunuz veya bilgi talebiniz olduğunda bizimle iletişime geçebilirsiniz.