Anonim Şirketlerde Avukat Bulundurma Zorunluluğu

Ankara Barosu, 03.06.2025 tarihinde resmi internet sitesi üzerinden yaptığı açıklama ile anonim şirketlere yönelik önemli bir uyarıda bulunmuştur. Yapılan duyuruya göre, esas sermayesi 1.250.000 TL ve üzeri olan anonim şirketlerin sözleşmeli avukat bulundurma yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde, bu şirketlere ihtar yazıları gönderileceği ve gerekli hallerde Cumhuriyet savcılıklarına suç duyurusunda bulunulacağı ifade edilmiştir.

Ankara Barosu’nun bu doğrultudaki uygulaması, baroların kanuni yükümlülükleri hatırlatıcı nitelikteki kurumsal denetim faaliyetlerinin bir örneğidir. Nitekim benzer şekilde, daha önce İstanbul Barosu da aynı yükümlülüğe aykırılık teşkil eden durumlara karşı şirketlere resmî yazılar göndererek uyarıda bulunmuş, yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde yaptırım sürecini başlatmıştır. Bu tür çalışmalar, hem mesleki standartların korunması hem de şirketlerin hukuka uygun faaliyet göstermesinin sağlanması açısından önem taşımaktadır.

Yükümlülüğünü Yerine Getirmeyen Şirketlere Yaptırım Uygulanacak

Ankara Barosu’nun açıklamasında, sözleşmeli avukat bulundurma yükümlülüğünü yerine getirmeyen anonim şirketlere ihtar gönderileceği ve yükümlülüğün devam eden ihlali halinde Cumhuriyet savcılıklarına suç duyurusunda bulunulacağı belirtilmiştir.

Baro tarafından gönderilen ihtar, şirketin bu yasal zorunluluğu ihlal ettiğinin tespiti üzerine yapılan resmî bir uyarıdır. Bu uyarı, şirketin yükümlülüğü hakkında açıkça bilgilendirilmesini ve sorumluluğunu yerine getirmemesi hâlinde doğacak cezai süreçlerin başlatılacağını bildiren önleyici bir adımdır. İhtar tebliğ edildikten sonra yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda, Avukatlık Kanunu’na muhalefet nedeniyle sorumlular hakkında adli işlem başlatılması mümkündür.

Bu nedenle, Baro’dan gelen ihtar yazısını dikkate almak ve gecikmeksizin yasal yükümlülükleri yerine getirmek, şirketin ileride karşılaşabileceği idari ve cezai yaptırımların önüne geçmek açısından büyük önem taşımaktadır.

Hangi Şirketler Avukat Bulundurmak Zorundadır?

Avukatlık Kanunu'nun 35/3. maddesi uyarınca;

• Esas sermayesi 1.250.000 TL veya daha fazla olan anonim şirketler ile

• Üye sayısı 100 veya daha fazla olan yapı kooperatifleri

sözleşmeli bir avukat ile çalışmak zorundadır.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 332. maddesi uyarınca anonim şirketlerin asgari sermayesi 250.000 TL olarak belirlenmiştir. Bu çerçevede, bu tutarın beş katı ve üzeri sermayeye sahip anonim şirketlerin yasal olarak avukat bulundurma yükümlülüğü bulunmaktadır.

Yükümlülüğünü Yerine Getirmeyen Şirketlere Yaptırım Uygulanacak

Ankara Barosu’nun açıklamasında, yükümlülüğünü yerine getirmeyen şirketlere öncelikle ihtar gönderileceği, devamında yükümlülüğe aykırılığın sürmesi halinde Cumhuriyet savcılıklarına suç duyurusunda bulunulacağı belirtilmiştir.

Uygulamada Sık Karşılaşılan Sorunlar

Pratikte birçok anonim şirket, söz konusu yükümlülüğünü ya tamamen yerine getirmemekte ya da Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin (AAÜT) altında ücretlerle göstermelik sözleşmeler yapmak suretiyle yasal zorunluluğu şeklen yerine getirmeye çalışmaktadır. Bu durum hem avukatların emeğini değersizleştirmekte hem de şirketleri ileride çeşitli hukuki ve cezai yaptırımlarla karşı karşıya bırakmaktadır.

Avukat Bulundurma Yükümlülüğünün İhlali Halinde Uygulanacak İdari Para Cezasına İlişkin Açıklama

1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 35/3. maddesi uyarınca, esas sermayesi 1.250.000 TL veya üzeri olan anonim şirketlerin sözleşmeli avukat bulundurma yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda, ilgili şirket hakkında yürürlükte bulunan asgari ücretin iki aylık brüt tutarı kadar idari para cezası uygulanması öngörülmüştür.

2025 yılı itibarıyla brüt asgari ücret tutarı 32.000 TL olarak belirlenmiş olup, bu kapsamda uygulanacak idari para cezası 64.000 TL olarak hesaplanabilecektir

.

Bu ceza, idari nitelikte olup doğrudan ilgili şirket adına düzenlenmektedir.

Baro, Anonim Şirketlerin Avukat Bulundurup Bulundurmadığını Nasıl Tespit Etmektedir?

Barolar, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 35/3. maddesi uyarınca avukat bulundurma yükümlülüğü bulunan anonim şirketlerin bu yükümlülüğü yerine getirip getirmediğini çeşitli resmî kaynaklar aracılığıyla tespit etmektedir. Örneğin bu yöntemler:

1. Ticaret Sicil Kayıtlarının İncelenmesi:Barolar, şirketlerin unvan, merkez, faaliyet konusu ve özellikle sermaye bilgilerine Ticaret Sicil Gazetesi ve MERSİS (Merkezi Sicil Kayıt Sistemi) üzerinden erişim sağlayarak, sermayesi 1.250.000 TL ve üzeri olan anonim şirketleri belirlemektedir.

2. Baro Siciliyle Karşılaştırma:Tespit edilen şirketlerin, ilgili baroya sözleşmeli avukat bildiriminde bulunup bulunmadığı, baro kayıtları üzerinden kontrol edilmektedir. Söz konusu bildirimin yapılmamış olması, yükümlülüğün yerine getirilmediği şeklinde değerlendirilir.

3. İhbar ve Şikâyet Başvuruları:Şirket çalışanları, avukatlar veya üçüncü kişiler tarafından barolara yapılan ihbar ve şikâyetler üzerine de inceleme başlatılabilmektedir. Bu başvurular, şirketin avukatsız faaliyet gösterdiğine yönelik bilgi içermesi hâlinde baro tarafından dikkate alınmaktadır.

4. Dönemsel Denetim ve Bilgilendirme Faaliyetleri:Barolar, dönemsel olarak yürüttükleri denetim çalışmaları ve bilgilendirme kampanyaları kapsamında, ilgili yükümlülüğe aykırılık teşkil eden durumları re’sen tespit edebilmektedir.

Tespit edilen yükümlülük ihlali karşısında, ilgili şirkete resmî ihtar gönderilmekte; ihtarın ardından yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda ise Cumhuriyet Başsavcılığı nezdinde suç duyurusunda bulunulabilmektedir.

Detaylı bilgi ve hizmet talebi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.